Andrzej Wróblewski "Fajrant w Nowej Hucie" (1950)

Bezpośrednim skutkiem przyjęcia w Polsce doktryny realizmu socjalistycznego (oficjalnie w 1949 roku) było pojawienie się nieznanego dotychczas gatunku "powieści produkcyjnej" - schematycznej opowieści o walce o wykonanie planu, odbudowie kraju, ideologicznym dojrzewaniu robotników. Najsłynniejsze utwory tego nurtu powstały w latach 1948 - 51, schemat został wykorzystany do granic absurdu i powieść produkcyjna w zasadzie obumarła jako gatunek jeszcze przed właściwym upadkiem socrealizmu w Polsce - "Fundamenty" Pytlakowskiego, "Numer 16 produkuje" Wilczka, "Węgiel" Aleksandra Ścibora - Rylskiego, "Traktory zdobędą wiosnę" Zalewskiego, "Na przykład Plewa" Hamery eksploatowały wzorce narzucone przez literaturę radziecką. Tak jak w przypadku literatury batalistycznej była nim "Szosa Wołokołamska" Beka, tak "produkcyjniaki" naśladowały model wypracowany w "Daleko od Moskwy" Ażajewa.

Iwan Wasilienko "GWIAZDECZKA"  (Nagroda Stalinowska III klasy) - frag.

PASZA (uczeń Szkoły Przysposobienia Przemysłowego): "Ja, Paweł Syczow, uczeń piątej grupy tokarskiej, zobowiązuję się pilnie przestrzegać zasad dyscypliny pracy, dokładnie wypełniać zarządzenia majstra, ściśle trzymać się rysunków. Zobowiązuję się też do unikania braków i do codziennego zwiększania tempa produkcji. Przy końcu mojej praktyki obiecuję osiągnąć liczbę dziesięciu gwiazdek dziennie"