"Od Pana Paska do Yorgiego. Dzieje świętokrzyskiego komiksu"
Autor: Paweł Chmielewski
Okładka, grafika: Piotr Burzyński
Stron: 552
Ilustracje: 540
Druk okładki: Kolor
Druk środek: Kolor
Papier: Ecco Book
Rok wydania: 2024
Wydawca: Stowarzyszenie Twórcze "Zenit"
ISBN: 978-83-969450-2-0
Dodatki: Numerowany print (1-100), certyfikat z autografem autora (1-150)
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury
Patronat medialny: Magazyn Kulturalny "Projektor"
Wsparcie projektu. RAJApack
CENA:
150 PLN (wraz
z dodatkami i wysyłką na terenie Polski)
Wysyłka
TYLKO po uprzedniej wpłacie na konto:
49
2030 0045 1110 0000 0248 9310
Kontakt: projektorkielce@onet.eu
|
O
KSIĄŻCE:
Monografia koncentruje się na okresie od 1850 r. do 2024 r. a jej bohaterami są
nie tylko artyści komiksu urodzeni w Kielcach i regionie, ale również
opowieści rysunkowe o postaciach ze świętokrzyskiego (lub inspirowane ich utworami
literackimi), które tworzyli "komiksiarze" w Polsce, Europie i na świecie. Stąd
omówienie komiksowych adaptacji prozy Sienkiewicza, Gombrowicza,
Żeromskiego, Niziurskiego i innych twórców. Są wreszcie w tej monografii obecni
autorzy "opowieści z dymkiem" (niekoniecznie urodzeni w geograficznej orbicie
Kielc), którzy publikowali na łamach lokalnej prasy.
Początkiem tej opowieści jest twórczość Jana Lewickiego (autora pierwszego
komiksu w języku polskim) i Franciszka Kostrzewskiego (pioniera polskiego
komiksu prasowego). Później poznajemy m.in. amerykański komiks na łamach
międzywojennej prasy i polskie "seriale obrazkowe" w kieleckiej prasie, historię
rysunkową o najsłynniejszym obywatelu Pacanowa (Koziołku Matołku) i jego
wpływie na kulturę, przełomową „opowieść z dymkami”, która powstała w
Ćmielowie, komiks w gazetach „gadzinowych” okresu II wojny światowej i
początkach socrealizmu w regionalnej prasie powojennej.
Każdy z rozdziałów osadzony jest nie tylko w realiach topograficznych, ale
również historycznych, uwarunkowaniach społecznych i kulturowych danej epoki.
W kolejnych odsłonach tej historii zapoznajemy się z rozbudowanymi formami
narracyjnymi z lat 60. i 70. (od "Sierżanta Cienia" do "Hubala") z "Słowa Ludu" po
"Hrabiego Monte Christo" w "Echu Dnia" oraz krótkimi utworami i przedrukami z
prasy zachodniej (frankofońskiej, niemieckiej i amerykańskiej) dominującymi w
lokalnej prasie. Z wykorzystaniem komiksu w reklamie prasowej, konkursach,
przeczytamy strategiach wydawców i właścicieli tytułów prasowych z lat 90. i
00., gdy na łamach gazet kieleckich debiutują (lub stawiają jedne z pierwszych
kroków) twórcy decydujący o kształcie komiksu (w regionie a często w Polsce) w
kolejnych latach – Jerzy Ozga, Dariusz Żejmo, Robert Łysak, Grzegorz Sobczak i
kilkudziesięciu innych autorów. Skonfrontowani oni zostają z twórcami starszego
pokolenia, którzy usiłują korzystać z poetyki komiksu w malarstwie i grafice.
Twórcą osobnym, niepodrabialnym okazuje się - publikujący, rozśmieszający,
komentujący - przez ponad cztery dekady Zbigniew Jujka, którego twórczość
zostaje ukazana od strony kreacji postaci, języka, kulturowych i literackich tropów.
Część ostatnia to trzy (czasem cztery) dziesięciolecia - od pierwszych, głośnych i
ogólnopolskich debiutów na łamach "Relaxu" i "Fantastyki" tuż przed rokiem
1989, przez organizację Pierwszego Ogólnopolskiego Konwentu Twórców
Komiksu w Kielcach do cyklu wystaw i spotkań naukowych w ostatnich latach.
Trzydziestopięciolecie 1989-2024, to prezentacja działalności ponad trzydziestu
twórców (m.in. Roberta Kolasy, Sylwii Resteckiej, Janusza Ordona, Zygmunta
„Zekego” Kowala, Michała Ociesy, Norberta Rybarczyka, Tomasza Łukaszczyka,
Huberta Czajkowskiego, Łukasza Okólskiego, Artura Sadłosa, Marcina Kota,
Dariusza Dubiela, Jerzego Ozgi – którego komiksom dedykowany został osobny
rozdział), wreszcie krajobrazu efemerycznego, na który składają się rozproszone
publikacje gazetowe, ziny i niskonakładowe albumy. To rysownicy, scenarzyści i
wydawcy między komercją a artystyczną ambicją i eksperymentem. Prezentacja
dokonań twórców została uzupełniona o szereg informacji o społecznym i
artystycznym klimacie panującym wokół "opowieści z dymkiem", reakcjach
urzędników a także instytucji. "Od Pana Paska do Yorgiego" zawiera również
szeroki wybór opinii i recenzji z ostatniego ćwierćwiecza (zarówno z prasy
tradycyjnej jak i przestrzeni internetowej) wraz z ponad pięcioma setkami ilustracji
- komiksowych plansz, prasowych szpalt z paskami opowieści obrazkowych,
fragmentami folderów, artykułami gazetowymi, plakatami wystaw i fotografiami
z wydarzeń.
|